@article{Meier1993, author = {Meier, Bernd}, title = {"Arbeitslehre" in the Land of Brandenburg}, year = {1993}, language = {de} } @book{GaenzHinzHuhnetal.2022, author = {G{\"a}nz, Victoria and Hinz, Carsten and Huhn, Nicola and Klitsch, Constantin and L{\"o}ffler, Robert and Meis, Robin and Penning, Isabelle and Richter, Christin and Schellen, Ricarda and Schr{\"o}dter, Ayla and Schulz, Oliver and Simon, Veronika and Trojecka, Anetta and Verwohlt, Peter and Vogler, Christin and Vogt, Birgit}, title = {\#Gesellschaftslehre 7/8}, volume = {[Sch{\"u}lerband]}, publisher = {C.C. Buchner}, address = {Bamberg}, isbn = {978-3-661-70052-6}, pages = {400}, year = {2022}, language = {de} } @book{AkyaziBergmannDieterichsetal.2023, author = {Akyazi, Mehmet and Bergmann, Dana and Dieterichs, Michael and G{\"a}nz, Victoria and Hinz, Carsten and Huhn, Nicola and Klitsch, Constantin and Koch, Hayo and L{\"o}ffler, Robert and Meis, Robin and Penning, Isabelle and Rasky, Nicolai and Richter, Christin and Schellen, Ricarda and Schr{\"o}dter, Ayla and Schulz, Oliver and Simon, Veronika and Trojecka, Anetta and Verwohlt, Peter and Vogler, Christin and Vogt, Birgit}, title = {\#Gesellschaftslehre 9/10}, volume = {[Sch{\"u}lerband]}, publisher = {C.C. Buchner}, address = {Bamberg}, isbn = {978-3-661-70053-3}, pages = {464}, year = {2023}, language = {de} } @misc{EgbertHammerHansenetal.2020, author = {Egbert, Bj{\"o}rn and Hammer, Carolin and Hansen, Barbara and Hassan-Yavuz, Safyah and Hinz, Carsten and Huhn, Nicola and Kost, Andr{\´e} and L{\"o}ffler, Robert and Schulz, Oliver and Simon, Veronika and Tuncel, Teresa}, title = {\#Politik Wirtschaft NRW click teach 5/6 Box}, publisher = {C.C. Buchner}, address = {Bamberg}, isbn = {978-3-661-70076-2}, year = {2020}, language = {de} } @periodical{OPUS4-57206, title = {\#WAT}, series = {Forum Arbeitslehre : Zeitschrift f{\"u}r Berufsorientierung, Haushalt, Technik, Wirtschaft}, journal = {Forum Arbeitslehre : Zeitschrift f{\"u}r Berufsorientierung, Haushalt, Technik, Wirtschaft}, editor = {Kirchner, Vera}, publisher = {Gesellschaft f{\"u}r Arbeit, Technik, Wirtschaft im Unterricht (GATWU)}, address = {Berlin}, pages = {55 -- 56}, year = {2022}, language = {de} } @book{KirchnerHinzAlischetal.2022, author = {Kirchner, Vera and Hinz, Carsten and Alisch, Julia and Hammer, Carolin and Klitsch, Constantin and L{\"o}ffler, Robert and Penning, Isabelle and Richter, Christin}, title = {\#WAT 1}, editor = {Kirchner, Vera}, publisher = {Buchner Verlag}, address = {Bamberg}, isbn = {978-3-661-82301-0}, pages = {288}, year = {2022}, language = {de} } @book{AlischHammerHinzetal.2023, author = {Alisch, Julia and Hammer, Carolin and Hinz, Carsten and Klitsch, Constantin and L{\"o}ffler, Robert and Penning, Isabelle and Richter, Christin}, title = {\#WAT 5/6}, editor = {Kirchner, Vera}, publisher = {Buchner Verlag}, address = {Bamberg}, isbn = {978-3-661-82305-8}, pages = {168}, year = {2023}, language = {de} } @book{OPUS4-22416, title = {3 Jahre Technikunterricht in der gymnasialen Oberstufe im Land Brandenburg : Internationales Kolloquium der Universit{\"a}t Potsdam und des PLIB vom 1. - 3. November 1995 in Ludwigsfelde/Struveshof}, editor = {Czech, Olaf}, publisher = {Univ}, address = {Potsdam}, isbn = {3-00-002003-9}, pages = {100 S. : graph. Darst.}, year = {1998}, language = {de} } @misc{Rehse2021, type = {Master Thesis}, author = {Rehse, Jessica}, title = {3D-Druck und 3D-Modellierung im Wirtschaft-Arbeit-Technik-Unterricht}, doi = {10.25932/publishup-52448}, url = {http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:kobv:517-opus4-524485}, school = {Universit{\"a}t Potsdam}, pages = {II, 67}, year = {2021}, abstract = {Die Technologie des 3D-Drucks hat sich in den letzten Jahrzehnten rasant entwickelt. Im Industriebereich entstehen immer modernere und spezialisiertere Druckverfahren, im Hobby- und Privatanwenderbereich hingegen werden stetig kosteng{\"u}nstigere und einfacher zu bedienende Ger{\"a}te zug{\"a}nglich. Einzig im Bildungsbereich scheint das Themenfeld hingegen erst langsam eine Rolle zu spielen, obwohl sich zahlreiche Bezugspunkte f{\"u}r einen Einsatz in verschiedensten F{\"a}chern finden lassen. Insbesondere im Fach Wirtschaft-Arbeit-Technik sind die Schnittstellen zum Rahmenlehrplan Berlin/Brandenburg augenscheinlich, doch es liegen erst vereinzelt konkrete und systematische didaktische Konzepte und Vorschl{\"a}ge zur unterrichtspraktischen Einbettung vor. Die Verfasserin versucht daher in dieser Arbeit die Relevanz des Themas f{\"u}r die technische Bildung deutlich zu machen, eine kurze technische Einf{\"u}hrung in das f{\"u}r einen schulischen Einsatz besonders geeignete FDM-Druckverfahren zu geben und daran ankn{\"u}pfend konkrete Umsetzungsvorschl{\"a}ge aufzuzeigen: einerseits in Form eines allgemeinen Phasenmodells zur Planung von Technikunterricht sowie andererseits in Form eines exemplarischen Unterrichtskonzepts. Am Beispiel eines Schachsets wird verdeutlicht, wie Sch{\"u}lerinnen und Sch{\"u}ler zum Anfertigen der Konstruktionsunterlagen digitale CAD-Programme nutzen und anschließend mit Hilfe eines 3D-Druckers additiv fertigen k{\"o}nnen.}, language = {de} } @article{MeierHolzendorf2005, author = {Meier, Bernd and Holzendorf, Ulf}, title = {Aber bitte mit Sahne ...}, year = {2005}, language = {de} } @article{Zeissler1999, author = {Zeißler, Fritz-Peter}, title = {Alarm im Kinderzimmer : Bau einer elektrischen T{\"u}rsicherung}, year = {1999}, language = {de} } @article{Czech1996, author = {Czech, Olaf}, title = {Allgemeine Technische Bildung in der gymnasialen Oberstufe - Land Brandenburg}, year = {1996}, language = {de} } @article{DietrichMeier2008, author = {Dietrich, Christa and Meier, Bernd}, title = {Alte Konservierungsmethode auf dem Pr{\"u}fstand}, issn = {1438-8987}, year = {2008}, language = {de} } @article{MeierLiermann2006, author = {Meier, Bernd and Liermann, Angelika}, title = {Alternativen zwingen zum Entscheiden}, year = {2006}, language = {de} } @article{Laabs1994, author = {Laabs, Hans-Joachim}, title = {Alternativer Stromlieferant im funktionst{\"u}chtigen Modell, Teil 1}, year = {1994}, language = {de} } @article{Laabs1995, author = {Laabs, Hans-Joachim}, title = {Alternativer Stromlieferant im funktionst{\"u}chtigen Modell, Teil 2}, year = {1995}, language = {de} } @article{MeierMette1991, author = {Meier, Bernd and Mette, Dieter}, title = {Ans{\"a}tze f{\"u}r ein Rahmencurriculum Arbeit-Wirtschaft-Technik}, year = {1991}, language = {de} } @article{MeierMette1991, author = {Meier, Bernd and Mette, Dieter}, title = {Ans{\"a}tze f{\"u}r ein Rahmencurriculum Arbeit-Wirtschaft-Technik}, year = {1991}, language = {de} } @book{OPUS4-29367, title = {Arbeit und Technik in der Schule}, editor = {Meier, Bernd and Reuel, G{\"u}nter and Ziebell, Horst}, publisher = {P{\"a}dagogischer Zeitschriftenverl.}, address = {Berlin}, issn = {0863-4424}, year = {1991}, language = {de} } @article{MeierChudoba1993, author = {Meier, Bernd and Chudoba, Charlotte}, title = {Arbeitslehre - noch zeitgem{\"a}ß?}, year = {1993}, language = {de} } @book{TraueCzechMeieretal.2004, author = {Traue, Heidi and Czech, Olaf and Meier, Bernd and Meschenmoser, Helmut and Mette, Dieter and Stopperka, Ulf}, title = {Arbeitslehre aktuell : Arbeit - Technik}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {3-486-88768-8}, pages = {192 S.}, year = {2004}, language = {de} } @book{MetteCzechKuenzeletal.2004, author = {Mette, Dieter and Czech, Olaf and K{\"u}nzel, Matthias and Meier, Bernd and Meschenmoser, Helmut and Stopperka, Ulf and Traue, Heidi}, title = {Arbeitslehre aktuell : Arbeit, Technik}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {978-3-637-88768-8}, pages = {192 S.}, year = {2004}, language = {de} } @book{MetteCzechKuenzeletal.2002, author = {Mette, Dieter and Czech, Olaf and K{\"u}nzel, Matthias and Meier, Bernd and Meschenmoser, Helmut and Stopperka, Ulf and Traue, Heidi}, title = {Arbeitslehre aktuell : Arbeit, Wirtschaft 1 ; Sch{\"u}lerbuch}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {978-3-637-88761-9}, pages = {152 S.}, year = {2002}, language = {de} } @book{MetteCzechKuenzeletal.2003, author = {Mette, Dieter and Czech, Olaf and K{\"u}nzel, Matthias and Meier, Bernd and Meschenmoser, Helmut and Stopperka, Ulf and Traue, Heidi}, title = {Arbeitslehre aktuell : Arbeit, Wirtschaft 2 ; Sch{\"u}lerband}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {978-3-637-88766-4}, pages = {176 S.}, year = {2003}, language = {de} } @book{MetteCzechKuenzeletal.2000, author = {Mette, Dieter and Czech, Olaf and K{\"u}nzel, Matthias and Meier, Bernd and Meschenmoser, Helmut and Stopperka, Ulf and Traue, Heidi}, title = {Arbeitslehre aktuell : Arbeitsheft Technik 1}, publisher = {Oldenbourg-Schulbuchverl.}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {978-3-637-88765-7}, pages = {32 S.}, year = {2000}, language = {de} } @book{MetteCzechKuenzeletal.2000, author = {Mette, Dieter and Czech, Olaf and K{\"u}nzel, Matthias and Meier, Bernd and Meschenmoser, Helmut and Stopperka, Ulf and Traue, Heidi}, title = {Arbeitslehre aktuell : Arbeitsheft Technik 2}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {978-3-637-88763-3}, pages = {32 S.}, year = {2000}, language = {de} } @book{MeierCzechGauetal.2000, author = {Meier, Bernd and Czech, Olaf and Gau, Karsten and Klaus, Elisabeth and Mette, Dieter and Sachs, Conrad}, title = {Arbeitslehre aktuell : Arbeitsheft Technik ; Bd. 2}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {3-486-88763-7}, pages = {32 S.}, year = {2000}, language = {de} } @book{MeierKloseOstermeieretal.1997, author = {Meier, Bernd and Klose, Veronika and Ostermeier, Lydia and Mette, Dieter}, title = {Arbeitslehre aktuell : Ausgabe B ; Klasse 7}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, pages = {96 S.}, year = {1997}, language = {de} } @book{MeierKloseOstermeieretal.1997, author = {Meier, Bernd and Klose, Veronika and Ostermeier, Lydia and Mette, Dieter}, title = {Arbeitslehre aktuell : Ausgabe B ; Klasse 7 ; Lehrerband}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, pages = {88 S.}, year = {1997}, language = {de} } @book{MeierKloseOstermeieretal.1998, author = {Meier, Bernd and Klose, Veronika and Ostermeier, Lydia and Mette, Dieter}, title = {Arbeitslehre aktuell : Ausgabe B ; Klasse 8}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, pages = {112 S.}, year = {1998}, language = {de} } @book{MeierKloseOstermeieretal.1998, author = {Meier, Bernd and Klose, Veronika and Ostermeier, Lydia and Mette, Dieter}, title = {Arbeitslehre aktuell : Ausgabe B ; Klasse 8 ; Lehrerband}, publisher = {Oldenburg Schulbuchverl.}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {3-486-88456-5}, pages = {95 S.}, year = {1998}, language = {de} } @book{MetteKoseOstermeieretal.1999, author = {Mette, Dieter and Kose, Veronika and Ostermeier, Lydia and Meier, Bernd}, title = {Arbeitslehre aktuell : Ausgabe B ; Klasse 9}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, year = {1999}, language = {de} } @book{MetteKloseOstermeieretal.1999, author = {Mette, Dieter and Klose, Veronika and Ostermeier, Lydia and Meier, Bernd}, title = {Arbeitslehre aktuell : Ausgabe B ; Klasse 9 ; Lehrerband}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, pages = {20 S.}, year = {1999}, language = {de} } @book{MeierKloseOstermeieretal.1999, author = {Meier, Bernd and Klose, Veronika and Ostermeier, Lydia and Mette, Dieter}, title = {Arbeitslehre aktuell : Ausgabe Bayern ; Klasse 9}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, pages = {112 S.}, year = {1999}, language = {de} } @article{MeierKloseOstermeieretal.1999, author = {Meier, Bernd and Klose, Veronika and Ostermeier, Lydia and Mette, Dieter}, title = {Arbeitslehre aktuell : Ausgabe Bayern ; Klasse 9 ; Lehrerband}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, pages = {112 S.}, year = {1999}, language = {de} } @book{KlausMeier1994, author = {Klaus, Elisabeth and Meier, Bernd}, title = {Arbeitslehre aktuell : Ausgabe f{\"u}r Berlin, Brandenburg, Sachsen, Sachsen-Anhalt, Th{\"u}ringen und Mecklenburg-Vorpommern. - Teil 2: Schwerpunkt Technik}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, year = {1994}, language = {de} } @book{MetteKloseOstermeieretal.2008, author = {Mette, Dieter and Klose, Veronika and Ostermeier, Lydia and Meier, Bernd}, title = {Arbeitslehre aktuell : Klasse 7, Ausgabe B, Lehrerband}, publisher = {Oldenburg Schulbuchverl.}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {3-486-88455-7}, pages = {88 S.}, year = {2008}, language = {de} } @book{MetteKloseMeieretal.1998, author = {Mette, Dieter and Klose, Veronika and Meier, Bernd and Ostermeier, Lydia}, title = {Arbeitslehre aktuell : Klasse 8, Ausgabe B, Sch{\"u}lerbuch}, publisher = {Oldenbourg Schulbuchverl.}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {3-486-88556-1}, pages = {112 S.}, year = {1998}, language = {de} } @book{MetteKloseMeieretal.1999, author = {Mette, Dieter and Klose, Veronika and Meier, Bernd and Ostermeier, Lydia}, title = {Arbeitslehre aktuell : Klasse 9, Ausgabe B, Lehrerband}, publisher = {Oldenburg Schulbuchverl.}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {3-486-88457-3}, pages = {112 S.}, year = {1999}, language = {de} } @book{MetteKloseMeieretal.1999, author = {Mette, Dieter and Klose, Veronika and Meier, Bernd and Ostermeier, Lydia}, title = {Arbeitslehre aktuell : Klasse 9, Ausgabe B, Sch{\"u}lerbuch}, publisher = {Oldenbourg Schulbuchverl.}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {3-486-88557-X}, pages = {112}, year = {1999}, language = {de} } @book{MetteCzechKuenzeletal.2001, author = {Mette, Dieter and Czech, Olaf and K{\"u}nzel, Matthias and Meier, Bernd and Meschenmoser, Helmut and Stopperka, Ulf and Traue, Heidi}, title = {Arbeitslehre aktuell : Lehrermaterialien Technik}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {978-3-637-88764-0}, pages = {162 S.}, year = {2001}, language = {de} } @book{MetteCzechKuenzeletal.2001, author = {Mette, Dieter and Czech, Olaf and K{\"u}nzel, Matthias and Meier, Bernd and Meschenmoser, Helmut and Stopperka, Ulf and Traue, Heidi}, title = {Arbeitslehre aktuell : Lehrermaterialien Wirtschaft}, publisher = {Oldenbourg Schulbuchverl. GmbH}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {978-3-637-88735-0}, pages = {192 S.}, year = {2001}, language = {de} } @book{MeierMette2001, author = {Meier, Bernd and Mette, Dieter}, title = {Arbeitslehre aktuell : Schwerkunkt Wirtschaft ; Bd. 2 Arbeitsheft}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {3-486-88734-3}, pages = {32 S.}, year = {2001}, language = {de} } @book{MeierCzechGauetal.2000, author = {Meier, Bernd and Czech, Olaf and Gau, Karsten and Klaus, Elisabeth and Mette, Dieter and Sachs, Conrad}, title = {Arbeitslehre aktuell : Schwerpunkt Technik ; Bd. 1 Arbeitsheft}, publisher = {Oldenbourg-Schulbuchverl.}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {3-486-88765-3}, pages = {32 S.}, year = {2000}, language = {de} } @article{MeierCzechMetteetal.1994, author = {Meier, Bernd and Czech, Olaf and Mette, Dieter and Sachs, Conrad and Schmeer, Ernst and Schmidt, Volkhard and Klaus, Elisabeth and Neumann, Karin}, title = {Arbeitslehre aktuell : Schwerpunkt Technik ; Bd. 1 Lehrerhandbuch}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, pages = {96 S.}, year = {1994}, language = {de} } @book{MeierCzechMetteetal.1995, author = {Meier, Bernd and Czech, Olaf and Mette, Dieter and Sachs, Conrad and Schmeer, Ernst and Schmidt, Volkhard and Klaus, Elisabeth and Neumann, Karin}, title = {Arbeitslehre aktuell : Schwerpunkt Technik ; Bd. 2 Lehrerhandbuch}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {3-486-88731-9}, pages = {96 S.}, year = {1995}, language = {de} } @book{MeierCzechGauetal.2000, author = {Meier, Bernd and Czech, Olaf and Gau, Karsten and Klaus, Elisabeth and Mette, Dieter and Sachs, Conrad}, title = {Arbeitslehre aktuell : Schwerpunkt Technik ; Lehrerband}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {3-486-88764-5}, pages = {161 S.}, year = {2000}, language = {de} } @book{MetteCzechKlausetal.1994, author = {Mette, Dieter and Czech, Olaf and Klaus, Elisabeth and Meier, Bernd and Neumann, Karin and Schmeer, Ernst and Schmidt, Volkhard and Sachs, Conrad}, title = {Arbeitslehre aktuell : Schwerpunkt Technik, Bd. 1}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {3-486-88725-4}, pages = {208 S.}, year = {1994}, language = {de} } @book{MeierMette2001, author = {Meier, Bernd and Mette, Dieter}, title = {Arbeitslehre aktuell : Schwerpunkt Wirtschaft : Bd. 1 Arbeitsheft}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {3-486-88762-9}, pages = {32 S.}, year = {2001}, language = {de} } @book{MeierMette1994, author = {Meier, Bernd and Mette, Dieter}, title = {Arbeitslehre aktuell : Schwerpunkt Wirtschaft ; Bd. 1 Lehrerband}, publisher = {Oldenbourg}, address = {M{\"u}nchen}, isbn = {3-486-88730-0}, pages = {96 S.}, year = {1994}, language = {de} }